Sparago de Barca

Kim był, skąd pochodził, jakie były jego losy, jakim był człowiekiem? Te i wiele innych pytań chcielibyśmy postawić choć wiemy, że znaleźć na nie odpowiedź będzie bardzo trudno. Może ktoś z Was, czytających ten tekst, zechce pomóc w poszerzeniu wiedzy o tej, zapewne wybitnej i dla nas ciekawej, osobie.

W dziele "HIERARCHIA CATHOLICA MEDII AEVI"
P.CONRADUS EUBEL
Vol. I
1198-1431

znajdujemy na str. 387 zapis:
        "Pampilonen (Pamplona)O.S.A. in Hispania (Nawarra), suffr. Caesaraugusten.
        Asparago Barca, jam el.1212 Junii 12 - Gams 62
        tr. Asp. ad Terracon",
a na str. 478:
        "Terraconen al. Tarraconen (Tarragona) in Hispania, metrop. (3000 fl.)
         Sparago de Barca, ep. Pampilon - 1215 m. Febr. ob. Spar. (1233 Mart 3)1)
        1)Apud Gams inter eum et Petrum ponutur: Berengarius ep. Barchin., Aegidius ss. Cosmae et Dam. diac. card., Raimundus de Penafort, Guilelmus de Mongri admin.; sed nullus eorum ecclesiae Terrac. sedem tamquam archiepiscopus obfinut, quamvis saltem Raimundus aliquamdin electus fuerit Terraconensis. Cfr. Reg. Greg. IX ed. Auvray nr. 2527, 3093/95, 3473/74, 3494.”

Przede wszystkim należy objaśnić, iż w cytowanym dziele (składającym się z bardzo wielu tomów) jest przedstawiona cała hierarchia kościoła katolickiego, uszeregowana według siedzib diecezji, archidiecezji itd., poczynając od roku 1198. Z cytowanych zapisów dowiadujemy się, że Asparago Barca (być może urodzony w Barca lub stamtąd pochodzący) 12 czerwca 1212 roku został wyniesiony do godności biskupa Pamplony w Hiszpani. Natomiast już w lutym 1215 roku został mianowany arcybiskupem Tarragony, którą to funkcję pełnił do 3 marca 1233 roku. Co działo się z nim dalej? Czy dzień 3 marca 1233 roku był ostatnim dniem jego życia? Na razie nie potrafimy jeszcze odpowiedzieć na te pytania. Nie wiemy też jaką treść kryje w sobie odnośnik 1). Nie wiemy również dlaczego, gdy wspomina się o nim, jako biskupie, to nazywa się go „Asparago Barca”, a gdy już jako arcybiskupie, to nazywa się go „Sparago de Barca”? Występuje tu jeszcze inna ciekawostka. W spisach hierarchii kościelnej, z tamtego okresu, wszyscy dostojnicy występują tylko z imienia i to z imienia współcześnie istniejącego. Czyżby nazwanie „Sparago” (Asparago) traktowano wówczas jako imię, a może było to już coś w rodzaju przezwiska? Asparago po włosku znaczy szparag. Po hiszpańsku szparag nazywa się esparago. Jaki jest związek tych nazw z różnymi wersjami przezwiska „Sparago”?

Na angielskojęzycznej stronie internetowej www.yorku.ca/inpar/jaume_forster.pdf w publikacji „ James I (The Conqueror) King Of Aragon – Chronicle” w tłumaczeniu John'a Foster'a – znajdujemy wzmianki o ziomku króla, którego nazywa się tam: „Esparago, or Sparago de Barca, or de la Barca” ( or znaczy albo).

Inną pozycją, do której udało się dotrzeć – informującą o arcybiskupie Sparago z Tarragony - jest zamieszczona na stronie internetowej: http://libro.uca.edu/scp/ praca naukowa, napisana w języku angielskim, pod tytułem „Hiszpański Kościół i Papiestwo w trzynastym stuleciu” – autor Peter Linehan. Wiemy, że z pracy tej, osoba znająca dobrze język angielski, mogłaby nam dostarczyć wiele informacji o arcybiskupie Sparago jako człowieku i dostojniku kościoła.

Analizując występowanie różnych, choć podobnych, nazwań dotyczących tego samego człowieka wydaje się, iż można przyjąć, że tym właściwym było „Sparago”. Zapewne Hiszpanie mieli skłonność do przeinaczania „Sparago” na „Esparago”, a Włosi na „Asparago”. 

Znowu nasuwa się nam wiele zapytań. Zastanawiające jest czy inni członkowie jego rodziny też nosili to przezwisko? Czy miał on potomstwo? Bo przecież w tamtych odległych czasach księża mogli zakładać rodziny. Od czego, a może od kogo, pochodzi nazwa góry „Monte Sparago” leżącej w niewielkim masywie o nazwie „Monti Ausoni” na wschód od portowego miasta Terracina we Włoszech? Czy istnieje związek arcybiskupa Sparago, z istniejącym również współcześnie, włoskim rodem Sparago wywodzącym się z rejonu miasta Caserte w regionie Campania?

Taki jest nasz aktualny stan wiedzy o arcybiskupie Sparago de Barca (lub de la Barca). Czy zdołamy kiedyś rozwikłać wspomniane tajemnice? Prezentowany opis tej postaci, w miarę zdobywania nowych informacji, będziemy rozszerzać lub, jeżeli zajdzie potrzeba, również korygować.


Całość spisał Jacek Szparaga